Interviewen vind ik één van de leukste dingen van mijn werk als freelance tekstschrijver. Door regelmatig interviews af te nemen, spreek ik heel veel inspirerende mensen met mooie visies over uiteenlopende onderwerpen. Mensen, die ik anders nooit gesproken zou hebben. Maar hoe doe je dat nou, een goed interview afnemen? Ik geef je 11 praktische interviewtips, die je zelf direct kunt toepassen.
Interviewtips: interviewen kun je leren
Interviews afnemen kan best spannend zijn. Dat vond ik ook toen ik net begon met interviewen. Tijdens mijn studie heb ik mij echter enorm verdiept in kwalitatief onderzoek en interviewtechnieken. Voor twee scripties nam ik zo’n 60 interviews af. De eerste interviews verliepen wat stroef, maar bij ieder interview merkte ik dat het mij steeds makkelijker afging. Tegenwoordig neem ik bijna elke week meerdere interviews af en geniet ik er zelfs van. En als er één ding is waarvan ik overtuigd ben, is dat iedereen kan leren interviewen.
1. Doe research
Laatst schreef ik een artikel over de impact van 5G op de openbare ruimte. Vooraf wist ik niet zoveel over 5G, maar ik wilde natuurlijk wel goed beslagen ten ijs komen. Daarom doe ik voorafgaand aan een interview altijd research naar het onderwerp, zodat ik weet waar de geïnterviewde het over heeft en ik gerichte vragen kan stellen.
2. Verdiep je in de persoon
Behalve in het onderwerp, verdiep ik mij ook in de persoon die ik ga interviewen. Ik bekijk alles wat er online over deze persoon te vinden is. En interview ik iemand als expert in zijn vakgebied? Dan pluis ik ook de website uit van het bedrijf waar hij werkt.
3. Stel een topiclijst op
Goed, je hebt dus research gedaan. En dan? Mijn volgende stap is het opstellen van een topiclijst. De topiclijst bevat vragen die ik in elk geval wil stellen. Het leuke van interviewen is echter dat de uitkomst niet van te voren vast staat. Je weet vooraf niet wat iemand gaat antwoorden en hoe jij daar op gaat inhaken. Daarom maak ik wél altijd een topiclijst, maar houd ik hier niet te strak aan vast. De topiclijst gebruik ik meer als geheugensteuntje, zodat ik kan nagaan of ik alles gevraagd heb wat ik wilde weten.
4. Neem je interview op
Dit is een van de meest praktische interviewtips: als ik iemand interview, vraag ik altijd of ik het interview mag opnemen. De geluidsopname gebruik ik alleen voor mijzelf bij het uitwerken van het interview.
Sommige interviewers zijn van mening dat het te veel tijd kost om interviews terug te luisteren. En ja, het kost ook extra tijd, maar ik merk dat ik op die manier wel nauwkeuriger kan werken. Zeker als ik als ik experts interview over hun vakgebied of over technische onderwerpen, vind ik het prettig om de fragmenten terug te kunnen luisteren. Ik luister de interviews wel altijd heel gericht terug en alleen de stukjes, die ik wil gebruiken.
5. Schrijf mee
Daarnaast schrijf ik ook altijd mee. Door mee te schrijven, zie ik vaak tijdens het interview al een structuur ontstaan en weet ik achteraf precies welke elementen ik in het artikel wil verwerken. Meeschrijven helpt me ook om fragmenten gericht terug te kunnen luisteren.
6. Stel gerichte vragen
Tijdens het interviewen, vermijd ik te algemene vragen. In plaats daarvan probeer ik de vragen zo gericht mogelijk te stellen. Want hoe gerichter de vraag, hoe specifieker het antwoord. Ik vraag bijvoorbeeld niet “Hoe kun je je beschermen tegen internetcriminelen?”, maar “Op welke manieren beschermt uw organisatie zich tegen internetcriminelen?”
7. Goed luisteren
Héél belangrijk als je een interview afneemt: luisteren. Écht goed luisteren. Ik betrap mijzelf er heel af en toe nog steeds wel eens op dat ik in mijn hoofd alweer bezig ben met de volgende vraag, maar dan hoor je niet écht wat de ander vertelt. En dat is natuurlijk niet wat je wilt als interviewer.
8. Doorvragen
Mijn ervaring is dat het interview vaak pas echt interessant wordt na het eerste antwoord op een vraag. Daarna ga je doorvragen. Vraag bijvoorbeeld door naar het ‘waarom’ of het ‘hoe’, vraag om voorbeelden of hoe iemand zich ergens bij voelde. Op die momenten komen vaak de mooiste verhalen boven tafel.
9. Samenvatten
Luisteren, doorvragen, samenvatten. Dé gouden regel als je iemand gaat interviewen. En vooral het samenvatten, vind ik voor mijzelf altijd heel fijn om zeker te weten dat ik de ander goed begrepen heb. Een zinnetje dat ik vaak gebruik is: “Je hebt verteld over [noem onderwerp]. Heb ik goed begrepen dat [geef korte samenvatting] …?”. Behalve dat ik het zelf prettig vind om samen te vatten, weet de geïnterviewde ook dat jij als interviewer écht goed hebt geluisterd en dat hij of zij niet tegen een muur zit te praten.
10. Laat je interview niet te lang liggen
Ik werk mijn interviews altijd zo snel mogelijk uit. Het liefst dezelfde dag als het gesprek nog vers in mijn hoofd zit. Vaak heb ik dan ook de beste ideeën over hoe ik het interview wil verwerken in een artikel. Soms heb ik helaas niet de gelegenheid om het interview direct uit te werken, maar gelukkig heb ik dan de opname nog achter de hand.
11. Laat je artikel/interview nalezen door de geïnterviewde persoon
Dit is één van de belangrijkste interviewtips uit dit rijtje. Laatst werd mijn moeder geïnterviewd over een project bij haar op school. Toen zij vervolgens de quotes met haar naam in de plaatselijke krant zag staan, was zij zwaar teleurgesteld. De quotes waren uit hun verband gerukt en niet opgeschreven, zoals zij bedoeld had. Naar mijn idee sla je dan als interviewer de plank volledig mis. Om dit te voorkomen, laat ik de artikelen waarin ik de interviews verwerk áltijd nalezen door de geïnterviewde en verwerk ik de feedback.
Lees ook mijn werkwijze interviews afnemen.
Interviews af laten nemen?
Hopelijk helpen deze interviewtips jou op weg als je zelf aan de slag gaat met het afnemen van interviews. Kom je echter tijd tekort en wil je liever je interviews af laten nemen door een ervaren tekstschrijver en uit laten werken tot een artikel? Neem dan contact met me op!
